Ormanlaştırma nedir ve neden yapılır?
Dünyanın en önemli doğal kaynaklarından biri ormanlardır ve birçok farklı ekosistemi barındırarak, doğanın bütünselliğinde son derece büyük bir rol oynarlar.
Ormanlar, dünyadaki oksijenin yaklaşık %20’sini üretmenin yanı sıra birçok canlı türünün barınma, beslenme ve üreme alanıdır. Öte yandan, ormanlar insan yaşamını da doğrudan etkiler. Ormanların korunması, dünya genelinde birçok farklı sektör için büyük bir önem taşır. Ormanların sürdürülebilir şekilde yönetilmesi doğal varlıkları sağlamakla kalmaz, aynı zamanda çevre için de büyük bir koruma alanı olarak görev yapar.
Orman Genel Müdürlüğü 2021 verilerine göre, Türkiye’de orman varlığı 23,1 milyon hektardır, Doğru Veri tarafından yapılan araştırmalara göre ise Türkiye’nin %29’u ormanlarla kaplı. Türkiye’nin sahip olduğu orman varlığı, ülkenin ekonomik, sosyal ve ekolojik açıdan sürdürülebilir kalkınması için son derece önemlidir. Ormanlar, sadece büyük çoğunluğu insanlık tarafından bilinçsizce tüketilen doğal varlıkları sağlamakla kalmaz; biyoçeşitliliği, toprak ve su kaynaklarını koruyup, sağlıklı bir çevre için önemli bir rol oynar.
Tüm bu faydalarına rağmen, dünya üzerindeki orman varlığı giderek zarar görmektedir. Ormancılık, arazi kullanımı değişiklikleri, ormansızlaştırma gibi insan faaliyetleri, ormanları ve ormanlardaki canlı yaşamını ciddi ölçüde tehdit etmektedir.
Orman Haftası neden kutlanır?
Her yıl 21-27 Mart aralığında kutlanan Orman Haftası, ormanların korunması ve sürdürülebilirliğinin önemine ilişkin, toplumda farkındalık yaratmak için önemli bir fırsat sunar. Bu hafta boyunca ormanların ekolojik ve ekonomik önemine dair konferanslar, ormanlık alanların gezilmesi, ağaç dikme etkinlikleri ve orman yangınlarına karşı farkındalık çalışmaları gibi birçok farklı etkinlik düzenlenmektedir.
Orman Haftası etkinlikleri, insanların ormanların korunması ve sürdürülebilir kullanımı konusunda bilinçlenmelerine yardımcı olur. Ormanların önemi ve korunmasının neden hayati olduğu hakkında bilgi edinirken, ormanların geleceği adına daha güçlü bir farkındalık yaratmak için bir fırsat sunar. Bu sayede, insanlar ormanların korunmasına ve sürdürülebilirliğine daha fazla katkıda bulunabilirler.
Öte yandan Orman Haftası, ormanlarımızın korunması ve sürdürülebilir yönetimi için yapılan çalışmaların bir fırsatla kamuoyuna duyurulması anlamına da gelir. Bizler de bu haftanın önemine dikkat çekerek, sizlere ormanlaştırma hakkında bilgi vermek isteriz.
Ormanlaştırma nedir ve neden yapılır?
Ormanlaştırma; bozuk veya yok edilmiş ormanlık alanların, ağaçlandırma veya ormanı yeniden geliştirme yöntemleriyle canlandırılmasıdır. Ormanlaştırma, dünya genelinde ağaç varlığının artırılması için önemli bir araçtır ve aynı zamanda biyoçeşitliliği korumaya, erozyonu önlemeye, ve değişikliğine karşı mücadele etmeye önemli ölçüde katkı sağlar.
Ormanlaştırmada, bozulmuş veya yok edilmiş ormanlık alanları yeniden canlandırmak için bir dizi teknik kullanılır. Bu teknikler arasında ağaç dikme, orman tohumlarının doğrudan toprak veya uygun kaplarda ekilmesi, koruma önlemleri alınarak doğal yenilenme ve orman rehabilitasyonu gibi yöntemler yer alır. Ormanlaştırma, genellikle orman alanlarının yeniden oluşturulması için zaman, para ve kaynak gerektiren uzun vadeli bir süreçtir.
Ülkemizde ormanlaştırma çalışmaları yapan kurumlar; OGM, ÇEKÜL VAKFI, TEMA Vakfı, Ege Orman Vakfı, ve ecoDrone adını verdikleri insansız hava araçlarıyla tohum topu atan sosyal girişim ecording’dir.
ecording Operasyon Ekip Lideri Barış Umut Gümrükçü, ormanlaştırmanın önemini vurgulamanın yanı sıra teknolojiyi ormanlaştırma için nasıl kullandıklarını şu şekilde anlatıyor:
Ormanların veya ağaç alanlarının artırılması, atmosferdeki karbonun yakalanmasına ve iklim krizi etkilerinin azaltılmasına yardımcı olabilir. Dünya çapında, 1 ila 1.5 milyar tohumun ağaca dönüşmesi; ormanlık alanlarda %25’ten fazla bir artış anlamına gelmektedir ve böyle bir değişiklik, mevcut karbon depolama kapasitesinin de benzer oranda artması sonucunu ortaya koymaktadır. Türlere göre değişkenlik göstermekle birlikte, bir tohumun ağaca dönüşmesi uzun zaman alsa da; yapılan çalışmaların çeşitlilik göstermesi, hedeflenen zaman dilimine karşın bugünden harekete geçilmesi ile birlikte etkili bir çözüm olma potansiyeline fazlasıyla sahiptir.
ecording olarak, insansız hava araçlarımız ecoDrone’lar ile öncelikli ulaşılması zor alanlara tohum ve tohum topu atışları gerçekleştirerek, ormanlaştırma ve biyoçeşitlilik çalışmalarına destek oluyoruz. İklim krizine karşı orman ekosistemlerinin ve biyoçeşitlilik alanlarının korunması, orman ve türevi alanların artırılması, geleneksel ormancılık çalışmalarının yapılmasının mümkün olmadığı alanlardaki yaşamın desteklenmesi, ağaç veya bitki tohumlarının doğal yollar ile ulaşma potansiyeline sahip olmadığı alanlarda ormanlaşmaya katkı yapılması, hızlı ve kapasiteli bir şekilde tohum takviyesine gereksinim duyulan alanlarda ekim yapılması, minimum insan müdahalesi ile rehabilitasyon yapılması, erozyon riskine karşı uygulamalar gerçekleştirilmesi, yangın vb. alanlarda rehabilitasyon çalışmaları yapılması, ulaşımın zorlu veya maliyetli olduğu alanlarda ekim yapılması, hassas ekosistemlerdeki ormanlaştırma ve rehabilitasyon çalışmaları ile nesli tükenen türlerin korunması gibi farklı çalışma alanlarında ekosistemlere katkı sunmayı amaçlıyoruz.
Yazan:
Melike Su Uzun
Sosyal İklim Derneği
Yürütme Kurulu Üyesi